Amaç: Araştırmada Soldatos ve ark. tarafından geliştirilmiş “Atina
İnsomnia Ölçeği”nin Türkçe’ye uyarlanması, geçerlik ve güvenirlik
analizlerinin yapılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu araştırma Aile hekimliği, Nöroloji (Uyku Polikliniğine) ve
Psikiyatri polikliniklerine uykusuzluk şikâyeti ile başvuru yapan 215
hastada yürütülmüştür. Katılımcılara Tanıtıcı Bilgi Formu, sekiz maddeli
Atina İnsomnia Ölçeği ve Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi uygulanmıştır.
Ölçeğin dil uyarlamasının sonrasında güvenilirlik analizi için tutarlılık
katsayısı olarak Cronbach alfa değeri kullanılmıştır. Yapısal geçerlilik
için açıklayıcı faktör analizi, birlikte geçerlik için Atina İnsomnia Ölçeği
ve alt ölçekleri ile Pittsburg Uyku Kalitesi Endeksi arasındaki korelasyon
katsayıları incelenmiştir.
Bulgular: Araştırmada Atina İnsomnia Ölçeği’nin Cronbach alfa katsayısı
0,87 olarak hesaplanmıştır. Faktör analizine uygunluk için Kaiser-Meyer-
Olkin değeri yeterli değerlendirilmiştir. Açıklayıcı faktör analizinde
özdeğerleri >1 olan ve varyansın %73,4’ünü açıklayan iki faktörlü bir
yapı elde edilmiştir. Atina İnsomnia Ölçeği için açıklayıcı faktör analizi
sonuçlarına göre sekiz maddenin faktör yüklerinin mutlak değeri 0,650
ile 0,865 arasında değişmektedir. Atina İnsomnia Ölçeği toplam puanı
ve alt boyutları ile uyku kalitesini değerlendiren bir ölçek olan Pittsburg
Uyku Kalitesi Endeksi arasındaki korelasyon katsayıları 0,489–0,725
(p<0,01) arasında bulunmuştur. Ayırt edici geçerlilikte ise ölçeğin
hastalarla sağlıklı gönüllüleri ayırt ettiği saptanmıştır (Z=2,630, p=0,009).
Sonuç: Atina İnsomnia Ölçeğinin Türkçe dilinde yeterli güvenilirlik ve
geçerliliğe sahip olduğu gösterilmiştir.
Anahtar Sözcükler: Atina İnsomnia Ölçeği, geçerlik, güvenirlik,
psikometrik özellikler, uykusuzluk