Ağır Ruhsal Hastalığı Olan Bireylerde İnternet, Sosyal Medya ve İlişkili Teknolojilerin Kullanımıyla Hastalık Şiddeti ve İşlevsellik Arasındaki İlişki

Seda TANRIVERDİ OLUĞ, Özlem Devrim BALABAN, Özlem GÜL, Mustafa Ozan ALTIN
2024 Mart - 61 (1)
TÜRKÇE PDF İNGİLİZCE PDF

Öne Çıkan Noktalar

• Ağır ruhsal hastalığı olanların %65,3’ü internet, %59,7’si
sosyal medya kullanmaktadır.
• Bipolar bozukluk tanılı hastalarda sosyal medya kullanımı
daha yüksekti.
• Sosyal medya kullanan hastalar daha yüksek işlevsellik
düzeyine sahipti.
• Sosyal medya kullanan hastaların hastalık şiddeti daha
düşüktü.


Türkçe Özet

Amaç: Çalışmanın amacı bipolar bozukluk ve şizofreni spektrum
bozukluğu tanılı hastalardan oluşan bir örneklemde internet, sosyal
medya ve ilişkili teknolojilerin kullanımını değerlendirmek, internet
ve sosyal medya kullanımı ile hastalık şiddeti ve işlevsellik arasındaki
ilişkiyi incelemek, ağır ruhsal hastalığı olan bireylerin sosyal medya
kullanımının yararları ve risklerine ilişkin düşünceleri hakkında fikir
edinmektir.
Yöntem: Remisyondaki 150 bipolar bozukluk ve 150 şizofreni spektrum
bozukluğu (82 şizofreni, 56 başka türlü adlandırılamayan psikotik bozukluk
ve 12 şizoaffektif bozukluk) tanılı hasta çalışmaya dâhil edildi. Katılımcılara
sosyodemografik ve klinik özellikler, sosyal medya ve ilgili teknolojilerin
kullanımı ve sosyal medya kullanımına ilişkin görüşlerinin yer aldığı
veri toplama formu uygulandı. Hastalık ve belirtilerin şiddeti Hamilton
Depresyon Derecelendirme Ölçeği, Young Mani Derecelendirme Ölçeği,
Kısa Psikiyatrik Derecelendirme Ölçeği ve Klinik Global İzlenim Ölçeği ile
belirlendi. Hasta gruplarında psikososyal işlevselliği değerlendirmek için
Kısa İşlevsellik Değerlendirme Ölçeği kullanıldı.
Bulgular: Çalışmaya katılan hastaların %65,3’ü (n=196) internet
kullandığını, %59,7’si (n=179) sosyal medya kullandığını bildirdi. Bipolar
bozukluk tanılı hastalarda şizofreni spektrum bozukluğu tanılı hastalara
göre sosyal medya, cep telefonu, akıllı telefon, kısa mesaj, e-posta
kullanımı daha yüksek saptanmıştır. Her iki grupta da Kısa İşlevsellik
Değerlendirme Ölçeği toplam puanlarının ve Klinik Global İzlenim
Ölçeği puanlarının sosyal medya kullanmayanlarda, kullananlara göre
anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Sonuçlarımız ağır ruhsal hastalığı olan bireylerin sosyal medya,
internet ve mobil cihaz kullanımının azımsanmayacak düzeyde olduğunu
göstermektedir.
Anahtar Sözcükler: Bipolar bozukluk, internet, sosyal medya, şizoafektif
bozukluk, şizofreni