İdiyopatik Parkinson Tanılı Hastalarda COVİD -19 Pandemisinin Erkek ve Kadın Cinsiyeti Üzerine Etkilerinin Karşılaştırılması: Sakarya Örneği, Türkiye

Yeşim GÜZEY ARAS , Belma DOĞAN GÜNGEN , Türkan ACAR , Bilgehan A. ACAR , Sena BONCUK , Halil A. ERYILMAZ
2022 Eylül - 59 (3)
TÜRKÇE PDF İNGİLİZCE PDF

Öne Çıkan Noktalar

• COVİD-19 pandemisi Parkinson Hastalığında motor
bulgularda kötüleşmeye yol açmıştır
• Pandemi Parkinson Hastalığındaki non-motor bulguları
kötüleştirmiştir.
• Sosyal izolasyon Parkinson Hastalığındaki psikiyatrik
bulguları kötüleştirmiştir.


Türkçe Özet

Amaç: Bu çalışmada COVİD-19 pandemisi öncesi ve sonrası İdiyopatik
Parkinson Hastalığı (İPH) tanısı alan hastalarımızın motor, non-motor,
kognitif ve psikiyatrik durumlarının değerlendirilmesi ve pandeminin
erkek ve kadın cinsiyetler üzerindeki etkisinin araştırılması amaçlandı.
Yöntem: Çalışmaya 90 hasta alındı. Hastaların yaş, cinsiyet, hastalık
süresi, hastalık tipi gibi demografik verileri kaydedildi. Hastalar daha
sonra erkek ve kadın olarak iki gruba ayrıldı. Her iki grubun pandemi
öncesi hareket bozuklukları, H&Y ve UPDRS ile başvuru anında ve
pandemi sonrasında belirlenen hastalık evresi, Levodopa eşdeğer dozu
kaydedildi ve tüm hastaların COVİD-19 pandemisi dönemindeki motor,
non-motor, kognitif ve psikiyatrik durumlarını değerlendirildi. COVİD-19
salgınının erkek ve kadın cinsiyetler üzerindeki etkileri araştırıldı.
Bulgular: Hastaların 40’ı erkek, 50’si kadındı. Pandemi öncesi döneme
göre gündüz uykululuk, halsizlik, yürüme bozukluğu, kabızlık, uyku
bozuklukları ve yatakta dönememe durumu kötüleşti. Pandemi sırasında
psikiyatrik belirtilerinden can sıkıntısı, mutsuzluk, anhedoni, sinirlilik ve
gerginliğin arttığı görüldü. Kadın grubunda daha belirgin olmak üzere
her iki grupta COVİD-19 pandemisi öncesi ve sonrası UPDRS, H&Y ve
hastalık evrelerinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0,05).
Sonuç: İPH tanılı kadın hastalarda daha belirgin olmak üzere, her iki
grupta da COVİD-19 pandemisi sırasında hem motor hem de non–
motor semptomlarda kötüleşme saptandı.
Anahtar Sözcükler: COVİD-19 pandemisi, idiyopatik Parkinson hastalığı,
cinsiyet