İki uçlu bozukluk (İUB) için, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yaşam boyu
yaygınlığı İUB-I, IUB-II ve İUB eşik altı tipleri için %2,4 olarak bildirmektedir.
İUB tanılı birçok hasta için depresif dönemler manik dönemlere
oranla daha yaygındır. Çalışmalar tedavi altında olsalar bile depresif
duygudurumun yaşamın 2/3’ünde sürdüğünü göstermektedir. İlk hastalık
döneminin depresyon olması, İUB tanısını koymayı zorlaştırabilmektedir.
Doğru tanı ve tedavinin 6–8 yıl gecikebildiği, ergenlik döneminde
başlayan hastalıkta daha uzun sürebildiği bildirilmektedir. Başlangıçta
tek uçlu olarak tanı alan hastaların izlemde %40’nın İUB olarak tanı
aldığı bildirilmektedir. İUB depresif dönem tanısını destekleyen ve tek
uçlu depresyondan ayırt etmemizi sağlayan özellikler: 1) ailede İUB veya
psikoz öyküsü olması 2) özellikle depresif dönemle olan erken hastalık
başlangıcı 3) siklotimik mizaç özellikleri 4) 10 yıllık sürede 4 ya da daha
fazla depresif dönem 5) özellikle ajitasyon, öfke, uykusuzluk, sinirlilik
çok konuşma ya da diğer “karma” veya hipomanik özellikler ya da
psikotik belirtilerle giden depresyon 6) antidepresan tedavi sonrasında
karma belirtilerin ortaya çıkmasının getirdiği klinik “kötüleşme” 7)
intihar düşünceleri ve girişimleri 8) madde kötüye kullanımı 9) depresif
dönemde hipersomni ya da gün içinde fazla uyuma, aşırı yeme ve
psikomotor ajitasyonun eşlik etmesi olarak sıralanabilir. İUB depresif
dönem tedavisiyle ilgili olarak yapılan çalışma sayısı sınırlı olup, bilgiler
çoğunlukla çalışmalar içerisinden bu gruba ait verilerin derlenmesiyle ya
da tek uçlu depresyon tedavisinden elde edilen verilerle oluşturulmuştur.
Yazıda tedavi algoritmalarına göre İUB’de depresif dönemlerin akut ve
idame tedavilerinden bahsedilecektir.